آداب و رسوم چهارشنبه سوری اصیل و بدون خطر در ایران باستان
تاریخ انتشار: ۲۶ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۳۳۰۱۲۹
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، چهارشنبهسوری یکی از پرشورترین رسوم در استقبال از نوروز است که ریشه در آیینهای کهن پایان سال دارد و بازمانده از جشن فروردگان است. این آیین که مهمترین عنصر آن آتش است در دوره اسلامی با تغییر تقویم در آخرین چهارشنبه سال قرار گرفته است.
شب آخرین چهارشنبه سال یا همان "چهارشنبه سوری" از قدیم به عنوان یک جشن و نماد روشنی، سرخی و سلامتی گرامی داشته شده است و مردم در این آیین برای یکدیگر طلب سلامتی، دوری از بیماری، شادابی و بخت خوش میکنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برخی آیینهای منحصر به چهارشنبهسوری که همچنان پا بر جا مانده شامل کوزه شکستن، پریدن از روی آتش، گوی در آتش انداختن، شال اندازی، مراسم علفه، پخت غذاهای مخصوص، ملاقه زنی و طلب عیدی کردن است.
ریشه تاریخی آیین چهارشنبهسوری
ابوالفضل بروغنی پژوهشگر تاریخ و آداب و رسوم درباره ریشه تاریخی آیین چهارشنبهسوری گفت: قدیمیترین کتابی که درباره چهارشنبهسوری نوشته شده کتاب "تاریخ بخارا" ابوبکر نرشخی مربوط به قرن سوم هجری و در عهد سامانیان بوده که در کتابش از "شب سوری" یاد میکند که ایرانیان پیش از اسلام چگونه آتش به پا میکردند.
او افزود: همچنین در شاهنامه فردوسی به آیین چهارشنبهسوری در داستان "بهرام چوبینه و پرموده" اشاره شده است.
بیشتر بخوانید
اطلاع رسانی رسانی و آموزش، مهمترین راهکار در پیشگیری از حوادث چهارشنبه آخر سالاین پژوهشگر تاریخ و آداب و رسوم ادامه داد: اما منبع موثقتری که پریدن از آتش یادگار آن روز است در شاهنامه فردوسی موضوع گذر سیاوش از آتش است که این گذر به سلامت از آتش نشان دهنده پاکی و بی گناهی وی بود.
بروغنی بیان کرد: ما نیز امروز به یاد سیاوش که از آتش گذشت از روی آتش میپریم که هم یاد و نام سیاوش زنده ماند و هم دلیلی بر بی گناهی و پاکی ایرانیان باشد.
کوزهشکستن، علفه و ملاقه زنی رسوم ماندگار چهارشنبه آخر سال در سبزوار
محمد عبدالله زاده ثانیپژوهشگر تاریخ ایران باستان نیز درباره آداب و رسوم شب چهارشنبه سوری در سبزوار گفت: با فرا رسیدن شب، مردم همچون گذشته آتشی را در کوچه یا صحن حیاط روشن میکنند و پیر و جوان برای تحقق آرزوهای خود، دفع بلا و رفع زشتیها از روی آتش میپرند و این شعر را میخواندند "زردی ما از تو؛ سرخی تو از ما" و بدین ترتیب سختیها وبلاها را از خود، خانواده و محل دور میکنند.
او همچنین درباره استمرار آیین کوزه شکستن در منطقه سبزوار افزود: گذشتگان معتقد بودند کوزه شکستن برای دفع بلاست لذا درون کوزه سفالین مقداری زغال، نمک و سکه به عنوان نمادهای سیاه بختی، شورچشمی و تنگدستی انداخته و پس از چرخاندن کوزه دور سر خود، آن را به بالای پشت بام برده و با گفتن عبارت "درد و بلای خونه را ریختم به توی کوچه" آن را میانداختند.
این پژوهشگر تاریخ ایران باستان ادامه داد: در زمان قدیم برخی معتقد بودند در این شب و روز، روح درگذشتگان آزاد است و به سراغ خانههای دنیوی خود میآید لذا غذایی به نام علفه میپختند و همراه با کاسه آبی پشت بام خانهها قرار میدادند تا روح مردگان از آن استفاده کنند برخی نیز نان را به صورت قلفی (قلفتی) پخته و از سمت بالا به پایین روستا بین مردم پخش میکردند و مردم فاتحهای برای شادی ارواح میخواندند.
عبدالله زاده بیان کرد: رسم ملاقه زنی نیز چنین است که کوچکترها به صورت گروهی کاسه به دست گرفته و با کوبیدن ملاقه به پشت آن در خانه همسایهها میرفتند و از آنان طلب عیدی میکردند برخی به آنها از آجیل و تنقلاتی که برای شب عید مهیا کرده بودند میدادند و برخی با ریختن کاسهای آب از بچهها پذیرایی میکردند.
او همچنین شال اندازی را نیز یکی دیگر از رسوم قدیمی این منطقه دانست و تصریح کرد: در این مراسم فردی از روزنه سقف نورگیرخانه در حالی که برای شناخته نشدن صورت خود را میپوشاند شال خود را پایین میانداخت و صاحب خانه در حد وسع خود تنقلات و یا قند و پول برای او میبست.
این پژوهشگر تاریخ ایران باستان تاکید کرد: در آیین چشم ابرو نیز کوزه را طراحی کرده نذر و نذورات خود را داخل آن میریختند و شب هنگام آن را در پشت بام از بالای سر رها کرده و میشکستند و به این ترتیب نیازمندان دمدمههای صبح صورت خود را بسته و از آن پولها بر میداشتند.
عبدالله زاده به پختن غذاهایی، چون آش، شوربا و آش جوشبره اشاره و اظهار کرد: در آش جوشبره خمیرهایی را به شکل مربع و مستطیل میبریدند و درون آن را با سبزیهای معطر پرمی کردند و پس از خشک شدن در آب جوش ریخته و پس از پخت و سردشدن به آن ماست میزدند.
او افزود: همچنین در شب چهارشنبه سوری اهل خانه دور هم جمع میشدند و شادی میکردند و انواع پلو، شیرینی و آجیل شامل انجیر، کشمش، خرما، توت خشک، فندق، پسته و بادام میخورند.
این پژوهشگر تاریخ باستان ایجاد برخی مزاحمتها در سالهای اخیر در شب چهارشنبهسوری را ناشی از ناآگاهی جوانان و نوجوانان نسبت به فلسفه و چرایی این آیین کهن دانست و ادامه داد: آیین چهارشنبهسوری نیاز به بازسازی و زنده سازی دارد تا آن طور که شایسته فرهنگ غنی ایرانی - اسلامی است برگزار شود.
منبع: ایرنا
انتهای پیام// م.ب
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: چهارشنبه سوری چهارشنبه آخر سال حادثه آتش سوزی مواد محترقه آتش سوزی آیین چهارشنبه سوری پژوهشگر تاریخ ایران باستان آداب و رسوم کوزه شکستن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۳۰۱۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سنتکام به کشتن کشاورز سوری به جای سرکرده القاعده اعتراف کرد + عکس
فرماندهی مرکزی ایالات متحده اعلام کرد که در حمله هوایی ایالات متحده در سوریه در ۳ مه ۲۰۲۳ که یک سرکرده القاعده را هدف قرار داده بود، در واقع یک غیرنظامی بی گناه را کشته است.
این اعتراف که روز پنجشنبه منتشر شد گزارشهای اولیه ساکنان و اعضای خانواده آن فرد غیرنظامی که یک کشاورز ۶۰ ساله بود اندکی پس از حمله را تایید کرد.
فرماندهی مرکزی ایالات متحده گفت که تحقیقات در مورد حمله ۳ مه به این نتیجه رسیده است که نیروهای آمریکایی هدف مورد نظر القاعده را اشتباه شناسایی کرده اند "و یک غیرنظامی به نام لوفتی حسن مستو (Lufti Hasan Masto) مورد اصابت قرار گرفته و کشته شده است. "
اندکی پس از حمله هواپیمای بدون سرنشین، دیده بان حقوق بشر سوریه، یکی از ناظران جنگ، گفت که این پهپاد به یک مزرعه مرغ در نزدیکی شهر حرم (Harem) حمله کرده و یک نفر را کشته است؛ و تنها چند روز بعد، بستگان و همسایگان به آسوشیتدپرس گفتند که فرد کشته شده یک کشاورز بود که گوسفند، مرغ و گاو پرورش میداد و هیچ ارتباطی با گروههای مسلح نداشت.
محمد مستو، برادر این کشاورز گفت که گزارشها مبنی بر همکاری برادر ۶۰ ساله اش با القاعده «دروغ مطلق» و قتل او «بیعدالتی و تجاوز» بوده است. برادرش به سادگی در حال نگهداری از گوسفندان خود بود که حمله به وقوع پیوست.
فرماندهی مرکزی گفت که تحقیقات در مورد این حمله در نوامبر گذشته تکمیل شد ، اما تا روز پنجشنبه به طور علنی منتشر نشد.
فرماندهی مرکزی در بیانیهای گفت: بسیاری از تحقیقات و یافتهها طبقهبندی شدهاند، اما اذعان کرد که «چندین موضوع را میتوان بهبود بخشید».
در بیانیه آمده است: «آنچه میتوانیم به اشتراک بگذاریم این است که تحقیقات به این نتیجه رسیده است که این حمله مطابق با قانون درگیریهای مسلحانه و همچنین سیاستهای وزارت دفاع و سنتکام انجام شده است». ما متعهد هستیم که از این حادثه درس بگیریم و فرآیندهای هدفگیری خود را برای کاهش آسیبهای احتمالی به غیرنظامیان بهبود دهیم.»
وزارت دفاع آمریکا در جریان جنگ در عراق، افغانستان و سوریه به دلیل کشتار غیرنظامیان در حملات هوایی مورد انتقاد قرار گرفته است.
باشگاه خبرنگاران جوان بینالملل اروپا و آمریکا